โคเจนเนอเรชั่น (Cogeneration) เป็นระบบที่ผลิตความร้อนและไฟฟ้าพร้อมกันในโรงงานแห่งเดียว ซึ่งขับเคลื่อนโดยแหล่งพลังงานหลักเพียงแหล่งเดียว ดังนั้นจึงรับประกันได้ว่าจะได้ผลผลิตพลังงานที่ดีกว่า จากแหล่งผลิต 2 แห่งที่แยกจากกัน ด้วยวิธีนี้ พลังงานความร้อนเกือบทั้งหมดที่ผลิตโดยกระบวนการเผาไหม้ จะไม่กระจายสู่สิ่งแวดล้อมเหมือนที่เกิดขึ้นกับพืชแบบดั้งเดิม แต่จะถูกนำกลับมาใช้ใหม่ โดยเทคโนโลยีโคเจนเนอเรชั่นที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย มีความเกี่ยวข้องกับการเผาไหม้ของเชื้อเพลิง เช่น…ก๊าซธรรมชาติ GPL ดีเซล ก๊าซชีวภาพ ไบโอมีเทน น้ำมันพืช หรือชีวมวล
ประโยชน์ของโคเจนเนอเรชั่น (Cogeneration) คืออะไร?
ระบบโคเจนเนอเรชั่น (หรือที่เรียกว่าระบบพลังงานความร้อนร่วมหรือ CHP) สามารถมอบประโยชน์ที่สำคัญให้กับลูกค้าเชิงพาณิชย์และอุตสาหกรรม (C&I) ได้ เนื่องจากผลิตความร้อนและไฟฟ้าในเวลาเดียวกัน การใช้เชื้อเพลิงชนิดเดียวกันในการผลิตทั้งความร้อนและไฟฟ้า จึงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน มอบประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อม และช่วยประหยัดค่าใช้จ่าย
โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วมโดยทั่วไป มีอัตราประสิทธิภาพที่สูงกว่าโรงไฟฟ้าแบบดั้งเดิมระหว่าง 50 – 70% สหภาพยุโรปได้รวมเอาพลังงานร่วมไว้ในนโยบายด้านพลังงานที่มุ่งลดก๊าซเรือนกระจก และทำให้คาร์บอนเป็นกลางภายในปี 2593 พลังงานความร้อนร่วมคิดเป็น 12% ของการผลิตไฟฟ้าของยุโรปและ 14% ของความร้อนในปี 2562 ตามตัวเลขของ Eurostat และ COGEN Europe ประเมินว่า ตัวเลขดังกล่าวสามารถเพิ่มเป็น 20% ของไฟฟ้าและ 25% ของความร้อนภายในปี 2573
ประโยชน์ของระบบโคเจนเนอเรชั่น
รวม ๆ แล้วประโยชน์ของระบบโคเจนเนอเรชั่นช่วยปรับปรุงประสิทธิภาพโดยรวมของการใช้พลังงานโดยรวม การผลิตความร้อน และพลังงานไฟฟ้าไว้ในเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเครื่องเดียว และก่อให้เกิดประโยชน์ ดังนี้…
- ลดค่าใช้จ่ายด้านพลังงาน
- ลดการปล่อยมลพิษ
- ลดความเสี่ยงไฟฟ้าดับ เนื่องจากปัญหาระบบโครงข่ายไฟฟ้า
- มีคุณสมบัติสำหรับสิ่งจูงใจทางเศรษฐกิจ ที่เกี่ยวข้องกับโครงการประหยัดพลังงาน
- ใช้แหล่งพลังงานหมุนเวียน เช่น…ชีวมวล
- ปรับให้เหมาะกับความต้องการของผู้ใช้ทุกประเภทรวมถึงที่อยู่อาศัย
- ลดการพึ่งพาโครงข่ายพลังงาน เนื่องจากโดยปกติแล้ว CHP จะอยู่ในสถานที่หรือบริเวณใกล้เคียง
- ส่งเสริมความพอเพียงด้านพลังงานและลดการนำเข้าพลังงาน
โรงไฟฟ้าทั่วไปผลิตกระแสไฟฟ้า จากการให้ความร้อนแก่น้ำจนถึงจุดเดือด จึงผลิตไอน้ำเพื่อขับเคลื่อนกังหันที่สร้างพลังงานจลน์ที่จำเป็นสำหรับการผลิตไฟฟ้า โดยปกติน้ำจะถูกทำให้ร้อนโดยใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล เช่น…ถ่านหิน น้ำมัน หรือก๊าซธรรมชาติ พลังงานจะสูญเสียไปโดยเปล่าประโยชน์ในทุกขั้นตอนของกระบวนการนี้ ดังนั้นประโยชน์ของโคเจนเนอเรชั่นหมายความว่ามีการสูญเสียพลังงานเพียง 10%-30% ซึ่งหมายความว่าประสิทธิภาพการใช้พลังงานจะเพิ่มขึ้นเป็น 70%-90%